صحبت های دکتر حسین مهدوی پارسا در رادیو صدای ورزش در مورد پارگی و درمان رباط صلیبی:
رباطهای زانو نوارهای بافتی هستند که استخوان ران شما را به استخوانهای ساق پا متصل میکنند. آنها را میتوان به دو گروه اصلی تقسیم کرد: رباطهای جانبی و رباطهای صلیبی. پارگی رباطهای زانو به ویژه در میان ورزشکاران مرسوم است. این آسیبها ممکن است در موارد خفیف با یک استراحت و درمان ساده حل شوند و در موارد شدید، نیاز به جراحی داشته باشند. با ما همراه باشید تا بیابیم که درمان پارگی رباط زانو چیست و چطور میتوان آن را درمان نمود. در مقاله پیشین در مورد درمان زانو ضربدری صبح کردیم و در این مقاله به صورت تخصصی به رباط زانو اشاره می کنیم.
این مصدومیت میتواند منجر به درد شدید، تورم و عدم استقامت زانو شود و ممکن است تأثیر بزرگی روی کیفیت زندگی فرد بگذارد. اهداف اصلی درمان پارگی رباط صلیبی عبور از مراحل التیام و بازگشت به فعالیتهای روزمره بدون درد و عدم استقامت است. درمان به موقع و صحیح این مصدومیت میتواند از ایجاد مشکلات جدیتر مثل آرتروز زانو جلوگیری کند و برای بهبود سریعتر و کامل فرد بسیار مهم است.
روش های درمان پارگی رباط صلیبی قدامی بدون جراحی
درمان پارگی رباط زانو ممکن است به شکل غیر جراحی یا جراحی صورت گیرد، ولی در هر دو حالت نیاز به مراقبتهای خاص و تمرینات توانبخشی دارد. در ادامه به بررسی روشهای درمان پارگی رباط صلیبی قدامی بدون جراحی میپردازیم.
1. استراحت
در صورتی که رباط زانو پاره شده باشد، استراحت بسیار مهم است. در اینجا استراحت به معنای اجتناب از فعالیتهایی است که میتواند وزن بیشتری را روی زانوی مصدوم قرار دهد. استفاده از عصا در حین راه رفتن میتواند به کاهش فشار به زانو کمک کند.
2. استفاده از زانوبند
استفاده از باندهای کشی برای بستن زانو میتواند در کاهش درد و حمایت از زانوی مصدوم مؤثر باشد. این باندها قبل از ورزش، فعالیتهای روزمره و شب هنگام خواب باید استفاده شوند.
3. فیزیوتراپی
تمرینهای فیزیوتراپی با هدف تقویت عضلات زانو و افزایش استحکام رباط زانو بسیار مهم است. درمان پارگی رباط زانو با فیزیوتراپی باید توسط یک فیزیوتراپیست حرفهای و طبق دستورات و راهنماییهای او انجام شوند.
4. استفاده از یخ
استفاده از یخ روی ناحیه آسیبدیده میتواند در کاهش درد و التهاب مؤثر باشد. باید به مدت 15 تا 20 دقیقه و به صورت منظم از یخ استفاده شود.
5. حرکات اصلاحی
حرکات اصلاحی را فیزیوتراپیستها و متخصصان حرکت درمانی انجام میدهند و برای تقویت عضلات زانو، بهبود تعادل، بهبود عملکرد و قابلیت حرکتی مفصل زانو مؤثر است. با انجام منظم و صحیح حرکات اصلاحی برای درمان کشیدگی رباط زانو میتوان علائم و نشانه های پارگی رباط صلیبی را کاهش داد.
6. طب سنتی برای درمان پارگی رباط صلیبی
برخی از درمانهای سنتی شامل استفاده از گیاهان دارویی مانند آلوئهورا، زیره، زنجبیل و زردچوبه میشود که دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده هستند. همچنین، استفاده از روغنهای گیاهی مانند روغن نعناع، روغن زیتون و روغن خراطین در بهبودی و درمان پارگی رباط زانو در طب سنتی تأثیرداشته باشند. با این حال، قبل از شروع هرگونه درمان کشیدگی رباط زانو در خانه، توصیه میشود با پزشک متخصص مشورت کنید.
7. درمان پارگی رباط زانو با لیزر
لیزر می تواند فرایند التیام بافت را تسریع کند و بهبود قابل ملاحظه ای در قدرت و عملکرد زانو بیمار به ارمغان آورد. درمان پارگی رابط زانو با لیزر کمترین عوارض جانبی را دارد و فرد پس از درمان میتواند به فعالیت روزمره خود بازگردد.
در کل، پیروی از دستورات و راهنماییهای پزشک و فیزیوتراپیست و تمرینهای منظم توانبخشی از اهمیت بالایی برخوردار است. در کلینیک اترس، تیم پزشکان و متخصصان مجرب با استفاده از آخرین تکنیکها و تجهیزات پیشرفته، به درمان پارگی رباط زانو میپردازند. برای اطلاعات بیشتر و رزرو وقت، همین امروز با ما تماس بگیرید.
درمان خانگی پارگی رباط زانو
در موارد خفیف پارگی رباط زانو، روشهای خانگی میتوانند به کاهش التهاب و تسریع بهبودی کمک کنند:
- استراحت و محدود کردن فعالیت
از انجام حرکات سنگین یا ورزشهای پرتنش (مثل دویدن) خودداری کنید. - یخگذاری
هر ۲۰-۱۵ دقیقه، ۳-۴ بار در روز از کیسه یخ برای کاهش تورم استفاده کنید. - بند فشاری (کمپرس)
استفاده از بند الاستیک یا ضماد فشاری برای حمایت از زانو و کاهش ورم. - بالا نگه داشتن پا
قرار دادن پا روی یک سطح بلند برای بهبود گردش خون و کاهش تورم. - تمرینات آرامشبخش
حرکات کششی سبک (مثل بلند کردن پا به آرامی) برای جلوگیری از سفتی مفاصل.
جدول تمرینات توانبخشی هفتگی برای درمان پارگی رباط صلیبی زانو (ACL)
روز هفته | تمرینات پیشنهادی | دفعات / مدت زمان | توضیح تمرینی |
شنبه | 🔹 انقباض ایزومتریک عضله چهارسر🔹 کشش ساق پا با حوله | هر تمرین 3 ست 10 ثانیه | شروع نرم برای فعالسازی عضلات و کاهش خشکی زانو |
یکشنبه | 🔹 بالا آوردن مستقیم پا (با زانوی صاف)🔹 کشش عضله همسترینگ (پشت ران) | هر تمرین 3 ست 10 تکرار | کمک به تقویت عضلات اطراف مفصل و بهبود دامنه حرکتی |
دوشنبه | 🔹 اسکوات دیواری سبک (تا زاویه 45 درجه)🔹 تمرین لغزش پاشنه روی دیوار | هر تمرین 3 ست 8 تا 10 تکرار | تمرینات مقاومتی سبک برای افزایش تحمل عضلات و کنترل وزن روی زانو |
سهشنبه | 🔹 استراحت فعال یا پیادهروی سبک با زانوبند طبی🔹 استفاده از یخ روی زانو بعد تمرین | پیادهروی 10 دقیقه + یخ 15 دقیقه | کمک به ریکاوری عضلات و کاهش التهاب احتمالی |
چهارشنبه | 🔹 تمرین پل (Bridge Exercise)🔹 بالا رفتن از پله بهآرامی | هر تمرین 3 ست 10 تکرار | تقویت گلوت و همسترینگ – کاهش فشار روی زانو در فعالیت روزمره |
پنجشنبه | 🔹 تمرین ثبات روی یک پا (با تکیه به دیوار)🔹 کشش ساق پا با دیوار | هر تمرین 3 ست 15 ثانیه | بهبود تعادل و هماهنگی عصب و عضله |
جمعه | 🔹 ماساژ با رول فومی یا توپ تنیس زیر ران و ساق🔹 استراحت فعال + تنفس عمیق | هر تمرین 2 ست 1 دقیقه | ریلکس کردن عضلات، بهبود خونرسانی و آرامسازی سیستم عصبی حرکتی |
درمان پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو با استفاده از عمل جراحی
تجربه سامان قائم مقامی، یکی از بیماران کلینیک اترس در مورد درمان پارگی رباط صلیبی و مینیسک زانو با استفاده از عمل جراحی
انواع آسیبدیدگی رباط صلیبی زانو
دو رباط صلیبی در داخل مفصل زانو قرار دارند و استخوان ران را به استخوان درشت نی متصل میکنند. آنها از یکدیگر عبور میکنند تا یک X ایجاد کنند. رباط صلیبی قدامی (ACL) در سمت جلوی زانو قرار دارد. رباطهای صلیبی نحوه حرکت زانوی شما از جلو به عقب را کنترل میکنند. انواع آسیبدیدگی رباط صلیبی زانو عبارتند از: رگ به رگ شدن، شکستگیهای بیرونزدگی استخوان، کمبود ACL و آسیبهای پیچیده رباط. بیش از نیمی از انواع آسیبهای رباط صلیبی قدامی (ACL) با آسیب مرتبط به قسمت دیگری از زانو (معمولاً یک رباط دیگر) رخ میدهد؛ غضروف مفصلی (پوشش استخوان) یا منیسک (بالشتک).
نشانههای پاره شدن رباط صلیبی زانو
پارگی رباط صلیبی زانو را بر اساس شدت و علائم آن در دستههای زیر ارزیابی میکنند:
درجه اول: آسیب درجه اول به رباط زانو یک صدمه جزئی است. رباط زیادی کشیده شده یا پارگی جزئی دارد. با کشیدگی درجه 1 زانو، کمترین درد، تورم یا کبودی را خواهید داشت. شما همچنان میتوانید روی پای آسیبدیده وزن بیاورید و زانو را خم کنید.
درجه دوم: پارگی رباط صلیبی زانو درجه دوم متوسط (جزئی) است. علائم شامل کبودی، تورم و مقداری درد است. با آسیب درجه 2، در وزن دادن به پا یا خم کردن زانو با مشکل مواجه خواهید شد.
درجه 3: آسیب درجه 3 پارگی یک بخش یا پارگی کامل رباط زانو است. آسیبهای درجه 3 اغلب شامل بیش از یک رباط زانو میشود. با این سطح آسیب، کبودی شدید، تورم و درد را تجربه خواهید کرد و نمیتوانید وزن خود را روی پا فشار دهید یا زانو را خم کنید.
ممکن است به طور همزمان به بیش از یک رباط زانو آسیب برسد. این آسیبها میتوانند بسیار جدی باشند، زیرا میتوانند خونرسانی به پای شما را قطع کنند یا به اعصابی که به کنترل پای شما کمک میکنند، صدمه بزنند؛ بنابراین، برای درمان پارگی رباط زانو بدون عمل جراحی حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید و اقدامات لازم درمانی را به عمل آورید.
علت های پارگی رباط صلیبی جلوی زانو
یکی از علت های اصلی پارگی رباط صلیبی جلوی زانو، تصادفات و حوادث ورزشی است. ورزشکارانی که در ورزشهایی مانند فوتبال، بسکتبال یا سقوط از ارتفاع فعالیت میکنند، با خطر بیشتری برای پارگی رباط صلیبی مواجه هستند. در این ورزشها، ضربه مستقیم به زانو، چرخش ناگهانی زانو یا فشار بیش از حد بر روی رباط صلیبی میتواند باعث تمدید یا پارگی آن شود.
علل دیگر پارگی رباط صلیبی میتواند عوامل مربوط به بدنی و شرایط طبیعی فرد باشد. به عنوان مثال، داشتن عضلات ضعیف در ناحیه زانو، افزایش وزن، قدرت و تعادل ضعیف عضلات، فرم غلط حرکتی در حین ورزش و قدم زدن با پاهای به هم فشرده میتواند خطر پارگی رباط صلیبی را افزایش دهد. همچنین، افرادی که قبلاً دچار پارگی رباط صلیبی شدهاند، در معرض خطر بیشتری برای این آسیب هستند.
در صورت پارگی رباط صلیبی، علائم پاره شدن رباط زانو مانند درد شدید در زانو، تورم، و آب آوردن در ناحیه زانو و کاهش قابل توجه در قدرت حرکتی زانو مشاهده میشود. اگر این علائم را تجربه میکنید، باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
مطالب مرتبط: پیشنهاد می کنیم درمان سندرم گیر افتادگی شانه را بیشتر بشناسید تا هنگام ابتلا به آن، بهترین واکنش را داشته باشید تا بهبودی سریع تری داشته باشید.
سوالات متداول پارگی رباط صلیبی زانو
پارگی رباط صلیبی زانو بدون عمل جراحی درمان میشود؟
-
- بله، در موارد خفیف تا متوسط پارگی رباط صلیبی، درمان بدون عمل امکانپذیر است. روشهایی مانند استراحت، فیزیوتراپی، یخگذاری و استفاده از زانوبند میتوانند به بهبودی کمک کنند. با این حال، در موارد شدید (مثل پارگی کامل)، جراحی ضروری است.
چه زمانی برای درمان پارگی رباط صلیبی نیاز به جراحی داریم؟
-
- جراحی معمولاً در مواردی توصیه میشود که پارگی کامل رباط صلیبی وجود داشته باشد یا فرد نیاز به بازگشت به فعالیتهای سنگین ورزشی داشته باشد. همچنین اگر علائمی مانند درد شدید، تورم مداوم و عدم توانایی در وزندهی به پا ادامه داشته باشند، جراحی ضروری است.
درمان پارگی رباط زانو بدون عمل چقدر طول میکشد؟
-
- زمان بهبودی به شدت آسیب و روش درمانی بستگی دارد. معمولاً درمان غیرجراحی پارگیهای خفیف تا متوسط بین ۶ تا ۱۲ هفته طول میکشد. در این مدت، فیزیوتراپی و تمرینات توانبخشی نقش کلیدی دارند.
آیا ورزش بعد از پارگی رباط صلیبی مجاز است؟
-
- بله، اما باید تحت نظر یک فیزیوتراپیست حرفهای انجام شود. ورزشهای سبک و تقویتی میتوانند به بهبود عضلات اطراف زانو کمک کنند. قبل از شروع هرگونه فعالیت سنگین، مشورت با پزشک ضروری است.
علائم پارگی رباط صلیبی زانو چیست؟
-
- علائم شامل درد شدید در ناحیه زانو، تورم سریع (معمولاً در عرض چند ساعت)، کاهش توانایی حرکت زانو، صدای “کلیک” یا “ترک” در لحظه آسیب، و عدم توانایی در وزندهی به پا میشود. در موارد شدید، زانو ممکن است ناپایدار به نظر برسد.