در سبک زندگی نشسته و شیوع شغلهای دفتری امروزی، پاسچر نامناسب بهعنوان یک مشکل متداول در تمامی افراد از هر سنی رایج است. خم شدن بر روی دستگاههای الکترونیکی و نشستن طولانی مدت میتواند به عدم تعادل پاسچر و مشکلات عضلانی-استخوانی مانند درد پشت، سفتی گردن و مشکلات مفصلی منجر شود. پاسچر یا قامت، به وضعیت قرارگیرفتن اجزای بدن مانند سر، گردن، ستون فقرات و اندامها نسبت به یکدیگر و نیروی جاذبه گفته میشود.
مهم است بدانید که ارزیابی پاسچر به صورت صحیح نیازمند تجربه و تخصص پزشکان و متخصصان فیزیوتراپی است. این مفهوم به ترتیب کلی و تعادل بدن در هنگام ایستادن، نشستن یا حرکت اشاره دارد. کلینیک تخصصی پزشکی و ورزشی اترس می تواند به اصلاح ناهنجاری های پاسچر شما کمک کند.
پاسچر به چه معناست؟
کلمه “پاسچر” که به ” انگلیسی” posture نوشته میشود، به وضعیت و ترتیب قرارگیری اجزای بدن اعم از سر، گردن، ستون فقرات و اندامها نسبت به یکدیگر و نیروی جاذبه اطلاق میشود. در واقع، پاسچر مفهومی است که به ترتیب کلی و تعادل بدن در هنگام ایستادن، نشستن یا حرکت اشاره دارد. حفظ پاسچر صحیح برای حفظ سلامت عضلانی-استخوانی، جابجایی عملکردی و بهبود کلی روحی و جسمی بسیار حائز اهمیت است.
پاسچر صحیح به معنای حفظ تعادل و ترتیب صحیح بدن است. در وضعیت پاسچر صحیح، ستون فقرات در حالت طبیعی خود قرار میگیرد و منحنیهای طبیعی ستون فقرات، مانند منحنی گردن و منحنی کمر، حفظ میشود. همچنین، سر و گردن مستقیم و در یک خط با قسمت بالای بدن قرار دارند و شانهها به طور متوازن و تعادلی قرار میگیرند.
پاسچر نادرست یا نامناسب ممکن است به علت عوامل مختلفی مانند نشستن نامناسب، خم شدن بیش از حد، حمل بار سنگین، استفاده نادرست از دستگاههای الکترونیکی و تعادل عضلانی ناهمسان ایجاد شود. این مشکلات پاسچر نادرست میتوانند منجر به کجیهای جسمی، درد عضلانی و استخوانی، محدودیت در حرکت و کاهش عملکرد فیزیکی شوند.
ارزیابی پاسچر و تصحیح آن از طریق تمرینات و روشهای توسعه قدرت عضلات پشتی، شانه و گردن، تمرینات تعادل و اصلاحی، بهکارگیری تکنیکهای درست نشستن و بلند کردن اشیاء، استفاده از مبلمان و محیط کار با ارگونومی مناسب و آموزش بهداشت پاسچر صحیح صورت میگیرد. بنابراین ارزیابی پاسچر به صورت صحیح بسیار حائز اهمیت است.
ارزیابی پاسچر
ارزیابی پاسچر به صورت صحیح یک فرآیند است که به منظور بررسی و ارزیابی وضعیت پاسچر فرد صورت میگیرد. ارزیابی پاسچر به صورت صحیح میتواند به طور معمول شامل موارد زیر باشد:
- بررسی قوس ستون فقرات: این شامل بررسی منحنیهای طبیعی ستون فقرات، شامل منحنی گردن (لوردوز) و منحنی کمر (کیفوز) است. این بررسی میتواند نشان دهنده وجود کجیها یا اختلالات در قوس ستون فقرات باشد.
- بررسی تعادل عضلانی: این شامل ارزیابی تعادل عضلاتی در مناطق مختلف بدن است. ممکن است شامل بررسی نقاط فشار و تعادل عضلات جلو و عقب، عضلات بالا و پایین قامت و تعادل عضلات شانه باشد.
- بررسی محدودیت حرکت: این شامل بررسی محدودیت در حرکتهای مختلف بدن است، مانند حرکت گردن، شانه، کمر، و مفاصل دیگر. این بررسی میتواند نشان دهنده محدودیتهایی در محدوده حرکت و انعطافپذیری بدن باشد.
- بررسی تعادل و استحکام عضلات: این شامل ارزیابی تعادل عضلاتی و استحکام آنها در مناطق مختلف بدن است. این ممکن است شامل ارزیابی قدرت عضلات پشتی، عضلات شکمی، عضلات شانه و عضلات هسته بدن باشد.
اصلاح پاسچر در خانه
اصلاح پاسچر میتواند در خانه به وسیله تمرینات و روشهای سادهای انجام شود. در ادامه، چند راهکار برای اصلاح پاسچر در خانه را میتوانید مد نظر داشته باشید:
- تمرینات تقویتی: انجام تمریناتی که به تقویت عضلات پشتی، عضلات شانه و عضلات هسته بدن کمک میکنند، میتواند به بهبود پاسچر کمک کند. مثالهایی از این تمرینات شامل پلاک، اسکوات، پشت سر، برگردانهای کمر و پلاک، و انجام تمرینات کورکوریز میباشد.
- تمرینات تعادل و اصلاحی: تمریناتی که به تعادل عضلاتی و اصلاح پاسچر کمک میکنند، میتوانند نقش مهمی در بهبود پاسچر داشته باشند. مثالهایی از این تمرینات شامل تمرینات تعادل روی یک پا، تمرینات استراحت و دراز کشیدن در زمانی که زیاد نشستهاید.
- تغییر روشهای نشستن: نشستن به طور مناسب با تکیه پشت به صندلی، قرارگیری پاها به طور مساوی و راحت روی زمین، و استفاده از بالشتکها و پشتیهای مناسب میتواند به حفظ پاسچر صحیح کمک کند.
- آگاهی از وضعیت پاسچر: در طول روز، به وضعیت پاسچر خود دقت کنید. آگاهی از وضعیت بدن خود به شما کمک میکند تا درست نشسته، ایستاده و حرکت کنید.
عوامل رایج آسیب زا برای پاسچر
پاسچر صحیح و درست بدن ما را در حالت تعادل قرار میدهد و نقش مهمی در حفظ سلامت و کارایی بدن دارد. اما برخی عوامل میتوانند به پاسچر آسیب برسانند و منجر به اختلالات و مشکلات مختلفی شوند:
- نشستن نادرست: نشستن بر روی صندلیهای نامناسب، نشستن طولانی مدت در جلوی رایانه یا تلفن همراه، و نشستن با پشت خمیده و جایگذاری نادرست پاها میتواند به تنش و ضعف عضلات پشتی و تغییرات در پاسچر منجر شود.
- نگهداشتن وزن بیش از حد: در صورتی که وزن بدن بیش از حد معقول باشد، این میتواند به تحمیل بار زیادی بر روی ستون فقرات و پاسچر منجر شود. این ممکن است باعث فشار اضافه بر روی مفاصل و عضلات، کمر درد و اختلالات پاسچر شود.
- عدم تمرین و فعالیت بدنی: عدم تمرین و کمبود فعالیت بدنی میتواند باعث ضعف عضلات و کاهش انعطافپذیری بدن شود. عضلات ضعیف و کمفعال ممکن است نتوانند پاسچر صحیح را حفظ کنند و موجب ایجاد نقصان در پاسچر شوند.
- استفاده نادرست از تجهیزات و وسایل: استفاده نادرست از تجهیزات و وسایل مانند صندلی نامناسب، تشک نرم یا سفت نامناسب، بالشتکهای نامناسب و تجهیزات نامناسب در حین ورزش یا فعالیتهای روزمره میتواند به پاسچر آسیب برساند.
- جراحی یا آسیبهای فیزیکی: جراحی ستون فقرات، آسیبهای فیزیکی مانند ضربه، فشار یا تروما میتوانند به پاسچر آسیب برسانند و منجر به تغییرات و اختلالات در قوس ستون فقرات شوند.
جمع بندی
در نهایت، پزشک یا متخصص فیزیوتراپی میتواند تشخیص دقیقتری درباره وضعیت پاسچر شما داشته باشد و برنامه درمانی مناسب را تجویز کند. بنابراین، در صورتی که با مشکلات پاسچر مواجه هستید، بهتر است به یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا به شما کمک کند و برنامه درمانی مناسب را تنظیم کند. کلینیک تخصصی پزشکی و ورزشی اترس پاسخگوی نیاز شما برای ارزیابی و درمان پاسچر است.