پارگی تاندون شانه یا همان پارگی تاندون روتاتور کاف شانه، عارضهای است که به دلیل صدمات و آسیبهای مختلفی مثل افتادن، استفاده زیاد از عضلات شانه، حادثه و بسیاری موارد دیگر رخ میدهد. یکی از شایعترین علل آن هم این است که با مرور زمان و کهولت سن این تاندونها دچار استهلاک میشوند. با استهلاک تاندونها، مقاومت آنها از بین میرود و با کوچکترین حادثهای این عارضه رخ میدهد. در این مطلب از کلینیک اترس قصد داریم به بررسی انواع پارگی، علل، نشانهها و درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی بپردازیم. ما را تا پایان همراهی کنید.
انواع پارگی تاندون شانه
در این قسمت از راهنمای درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی، به معرفی انواع پارگی خواهیم پرداخت:
- پارگی مزمن: این نوع پارگی به دلیل فرسودگی تاندونها و با گذر زمان رخ میدهد.
- پارگی حاد: این نوع پارگی در اثر حوادث ناگهانی و ضربه به تاندون ایجاد میشود. از مهمترین نشانههای پارگی حاد تاندون میتوان درد شانه، التهاب و اسپاسم عضلات ناحیه شانه را نام برد.
- پارگی کامل: در این نوع پارگی سطح تاندون روتاتور کاف شانه سوراخ شده و به طور کامل پاره میشود. در چنین حالتی پزشک از طریق جراحی باز یا جراحی آرتروسکوپی نسبت به درمان پارگی کامل اقدام میکند.
- پارگی ناکامل: این نوع پارگی به طور کامل اتفاق نیفتاده و ممکن است فرد با درمانهایی مانند فیزیوتراپی بهتر شود.
عواملی که موجب پارگی تاندون شانه میشود
دو علت اصلی برای پارگی تاندون شانه وجود دارد: آسیب و ساییدگی (دژنراسیون).
پارگی حاد
اگر روی بازو به زمین بیفتید یا جسم خیلی سنگینی را با حرکات تند بلند کنید، روتاتور کاف شما ممکن است پاره شود. این نوع پارگی میتواند همراه با آسیبهای دیگر مانند شکستگی استخوان ترقوه، دررفتگی شانه یا شکستگی مچ دست رخ دهد.
پارگی دژنراتیو (مرتبط با سایش)
بیشتر پارگیها در اثر فرسودگی تاندون و با گذر زمان رخ میدهند. این انحطاط به طور طبیعی با افزایش سن رخ میدهد و در بیشتر موارد نسبتاً بدون درد است.
پارگی روتاتور کاف در بازویی که برای کارهایتان بیشتر از آن استفاده میکنید شایعتر است. اگر پارگی دژنراتیو در یک شانه دارید، احتمال پارگی روتاتور کاف در شانه مقابل بیشتر خواهد بود؛ حتی اگر در آن شانه درد نداشته باشید.
عوامل متعددی در ایجاد پارگی دژنراتیو یا مزمن روتاتور کاف نقش دارند که در این بخش از راهنمای درمان پارگی شانه بدون جراحی به مهمترین آنها اشاره خواهیم کرد:
- استرس تکراری: تکرار دوباره و دوباره حرکات شانه میتواند به عضلات و تاندونهای روتاتور کاف فشار وارد کند. بیس بال، تنیس، قایقرانی و وزنهبرداری نمونههایی از فعالیتهایی هستند که میتوانند شما را در معرض خطر پارگی بیش از حد قرار دهند. بسیاری از مشاغل و کارهای روزمره نیز میتوانند باعث پارگی ناشی از استفاده بیش از حد شوند.
- کمبود خون: با افزایش سن، جریان خون در تاندونهای روتاتور کاف کاهش مییابد. بدون خونرسانی مناسب، توانایی طبیعی بدن برای ترمیم آسیب تاندون مختل میشود. این امر درنهایت میتواند منجر به پارگی تاندون شود.
نشانههای پارگی
رایجترین نشانههای پارگی تاندون شانه عبارتاند از:
- درد هنگام استراحت و در شب. بهویژه اگر روی شانه آسیبدیده دراز بکشید.
- درد هنگام بلند کردن و پایین آوردن بازو یا با حرکات خاص.
- ضعف هنگام بلند کردن یا چرخاندن بازو
- کرپیتوس هنگام حرکت دادن شانه در موقعیتهای خاص.
پارگیهایی که به طور ناگهانی مانند زمین خوردن اتفاق میافتند، معمولا باعث درد شدید میشوند. ممکن است احساس ضعف در بالای بازو شما نیز وجود داشته باشد.
پارگیهایی که به دلیل استفاده بیش از حد ایجاد میشوند نیز ممکن است درد و ضعف بازو را به همراه داشته باشند. ممکن است هنگام بلند کردن بازو در شانه درد داشته باشید یا دردی را احساس کنید که به سمت پایین بازو حرکت میکند.
- در ابتدا ممکن است درد خفیف باشد و فقط وقتی بازویتان را به سمت بالا حرکت میدهید متوجه آن شوید. داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن ممکن است درد را تسکین دهند.
- با گذشت زمان، درد ممکن است در هنگام استراحت بیشتر محسوس شود و دیگر با داروها از بین نرود. هنگام خوابیدن روی پهلوی دردناک در شب ممکن است درد داشته باشید. درد و ضعف در شانه میتواند فعالیتهای معمولی مانند شانه کردن موها را دشوارتر کند.
لازم به ذکر است که برخی از پارگیهای روتاتور کاف دردناک نیستند. بااینحال، این پارگیها همچنین ممکن است منجر به ضعف بازو و دیگر علائم شوند.
درمان پارگی در خانه
اگر دچار پارگی روتاتور کاف هستید و بدون توجه به درد با آن مدارا میکنید، ممکن است آسیب بیشتری ایجاد شود. پارگی روتاتور کاف میتواند با گذشت زمان بزرگتر شود.
درد مزمن شانه و بازو دلایل خوبی برای مراجعه به پزشک هستند. درمان زودهنگام میتواند از بدتر شدن علائم جلوگیری کند. همچنین شما را سریعتر به روال عادی بازمیگرداند.
هدف هر درمانی کاهش درد و بازگرداندن عملکرد است. چندین گزینه درمانی برای پارگی روتاتور کاف وجود دارد و بهترین گزینه برای هر فردی متفاوت است. در برنامهریزی درمان، پزشک موارد زیر را در نظر میگیرد:
- سن
- سطح فعالیت
- سلامت عمومی
- نوع پارگی
بسیاری از پزشکان ابتدا مدیریت و درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی با فیزیوتراپی، آبدرمانی و سایر درمانهای غیر جراحی را توصیه میکنند.
در حدود 80 تا 85 درصد از بیماران، درمان غیر جراحی باعث تسکین درد و بهبود عملکرد شانه میشود.
گزینههای درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی شامل موارد زیر میشوند:
- استراحت: پزشک ممکن است استراحت و محدود کردن فعالیتهای روزانه را پیشنهاد دهد.
- اصلاح فعالیت: در این روش درمانی باید از انجام هر گونه فعالیتی که باعث درد شانه میشود خودداری کنید.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs): داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن میتوانند درد و تورم را کاهش دهند.
- تمرینات تقویتی و فیزیوتراپی: تمرینات خاص باعث بازیابی حرکت و تقویت شانه میشوند. برنامه تمرینی شامل حرکات کششی برای بهبود انعطافپذیری و دامنه حرکت است. تقویت ماهیچههایی که از شانه شما حمایت میکنند میتواند درد را تسکین دهد و از آسیب بیشتر جلوگیری کند؛ البته به شرطی که نکات مراقبتی بعد از فیزیوتراپی را جدی بگیرید.
- درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی با لیزر: لیزر درمانی یکی از رایجترین روشهای فیزیوتراپی برای درمان پارگی تاندون شانه است. در این روش نور لیزر به ناحیه آسیبدیده تاندون تابانده میشود تا فرآیند بهبودی و تسکین درد سریعتر شود. لیزر درمانی این کار را با افزایش تولید ماده کلاژن انجام میدهد.
- استفاده از کتف بند: کتف بند به عنوان یکی از روشهای مکمل در نظر گرفته میشود. طرحها و انواع مختلفی از کتف بند در بازار موجود هستند تا فشار اضافی روی تاندون شانه را کاهش دهند. این محصول با محدود کردن حرکت شانه به تاندون فرصت میدهد استراحت کند و فرآیند بهبودی را سرعت میبخشد.
- تزریق استروئید: اگر استراحت، داروها و فیزیوتراپی درد شما را تسکین ندهد، تزریق یک بیحسکننده موضعی همراه با کورتیزون ممکن است مفید باشد. کورتیزون یک داروی ضدالتهابی بسیار موثر است. بااینحال، برای همه بیماران جوابگو نیست. به طور متوسط، میتوان انتظار داشت که تزریق در حدود دو سوم بیماران برای یک دوره حداقل 3 ماهه باعث تسکین درد شود.
تفاوت درمان پارگی تاندون در خانه و جراحی
درمان پارگی تاندون در خانه در صورتی موثر خواهد بود که تاندون دچار کشیدگی جزئی شده باشد و وضعیت بیمار با استراحت، فیزیوتراپی و انجام حرکت ورزشی بهتر شود؛ اما اگر تاندون به طور کامل دچار پارگی شده باشد، علائم با گذشت زمان بدتر خواهند شد و فرد باید جراحی را انتخاب کند. در صورت مشاهده علائم زیر، جراحی توصیه میشود:
- احساس درد در ناحیه شانه و بازو
- تورم در این ناحیه
- احساس ضعف
- ناتوانی در انجام برخی از حرکات و چرخشهای عادی شانه
- منقبض شدن بازو
- کاهش قدرت در ناحیه بازو و شانه
- شنیدن صدا از ناحیه شانه
مزایا درمان خانگی پارگی تاندون شانه
درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی مزایای بیشتری نسبت به مداخله جراحی دارد. این مزایا عبارتاند از:
اجتناب از بروز عوارض احتمالی
یکی از مهمترین مزایای درمان غیر جراحی، توانایی جلوگیری از عوارض احتمالی مرتبط با جراحی است. با انتخاب روشهای غیر جراحی، افراد میتوانند خطر عفونت، لخته شدن خون و آسیب عصبی را که معمولاً با جراحی مرتبط هستند، به حداقل برسانند. این امر میتواند آرامش خاطر را فراهم کند و اضطرابی که اغلب با انجام عمل جراحی همراه است را کاهش دهد.
دوره ریکاوری سریعتر
درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی معمولاً در مقایسه با جراحی باعث بهبودی سریعتر میشود. در حالی که مداخله جراحی ممکن است به چندین ماه توانبخشی نیاز داشته باشد، رویکردهای غیر جراحی اغلب شامل دوره نقاهت کوتاهتری هستند. این امر به افراد اجازه میدهد تا فعالیتهای روزانه خود را از سر بگیرند و سریعتر به کار یا ورزش بازگردند.
غیرتهاجمی و کمخطر
درمان غیر جراحی برای پارگی روتاتور کاف غیرتهاجمی است، به این معنی که هیچ برش یا بخیهای در آن وجود ندارد. این باعث میشود در مقایسه با جراحی گزینه بسیار کمخطرتری باشد. درمانها معمولاً بهصورت سرپایی انجام میشوند و به افراد اجازه میدهند در همان روز به خانه بازگردند. این راحتی و حداقل تهاجم، درمان غیر جراحی را به گزینهای جذاب برای بسیاری از بیماران تبدیل میکند.
مقرونبهصرفه
علاوه بر مزایای فیزیکی، درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی میتواند مقرونبهصرفه تر از جراحی باشد. روشهای جراحی اغلب با هزینههای پزشکی بالا، ازجمله هزینههای بیمارستان، هزینههای بیهوشی و هزینههای مراقبت پس از عمل همراه هستند. از طرف دیگر، درمانهای غیر جراحی هزینه کمتری دارند و آنها را به گزینهای مقرونبهصرفه برای کسانی که بودجه مراقبتهای بهداشتی محدودی دارند تبدیل میکند.
عوارض درمان در خانه
اگر فرد خودسرانه اقدام به استفاده از درمانهای خانگی کرده و برای جراحی پارگی تاندون شانه دیر اقدام کند، ممکن است دچار عوارضی همچون کوتاهی تاندون شود؛ بنابراین تاخیر در درمان تحت عمل جراحی شانس بهبودی را برای همیشه از فرد میگیرد. درمانهای غیر جراحی در پارگیهای حاد، تنها باعث تسکین موقتی درد شده و مشکل اصلی بیمار را از بین نمیبرند.
درمان پارگی تاندون شانه با فیزیوتراپی
اگر به دنبال درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی هستید، ضروری است با متخصصی که در این تکنیکها مجرب است مشورت کنید. به دنبال یک مرکز تخصصی فیزیوتراپی باشید که در ارتوپدی یا پزشکی ورزشی تخصص داشته و سابقه درمان موفقیتآمیز آسیبهای روتاتور کاف بدون جراحی را دارد. فیزیوتراپی روش مطمئن است که خیال شما را از بابت درمان این مشکل راحت میکند. متخصصینی که تجربه ای چندساله در این زمینه دارند، به بهبودی شما کمک خواهند کرد.
منابع: orthoinfo.aaos.org و regenorthosport.in